SỰ XUẤT HIỆN VÀ HÀNH TRÌNH CỦA NHỮNG CHIẾC XE ĐẦU TIÊN Ở VIỆT NAM

Những chiếc xe đầu tiên ở Việt Nam

Những chiếc xe đầu tiên ở Việt Nam đã đánh dấu sự khởi đầu của giao thông cơ giới tại Việt Nam, tạo nên những bước chuyển quan trọng trong lịch sử vận tải và đời sống đô thị. Hãy để Đỡ Buồn cho bạn thấy sự phát triển của các phương tiện này không chỉ phản ánh sự hiện đại hóa mà còn là minh chứng cho những thay đổi xã hội và kinh tế ở Việt Nam trong suốt thế kỷ 20 này nhé!

XE Ô TÔ ĐẦU TIÊN CHẠY HƠI NƯỚC

Theo Trung tâm Lưu trữ quốc gia, những chiếc ô tô đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam là vào năm 1886, khi Hà Nội có hai chiếc xe hơi đầu tiên. Một chiếc thuộc về giáo hội và được sử dụng để chuyên chở cha đạo Puginier, còn chiếc kia thuộc về một nhà thầu của Sở Công chính ở Hà Nội có tên là Coutel. Những chiếc xe này sử dụng động cơ hơi nước, một công nghệ tiên phong vào thời điểm đó.

Hình minh họa một chiếc Clement động cơ hơi nước không rõ cha đạo Puginier sử dụng xe nào
Hình minh họa một chiếc Clement động cơ hơi nước không rõ cha đạo Puginier sử dụng xe nào

Từ khoảng năm 1905 đến 1907, ít nhất sáu chiếc ô tô được nhập khẩu nguyên chiếc từ Pháp vào Sài Gòn, trong đó chiếc đầu tiên được mua bởi một người Pháp và chiếc thứ hai thuộc sở hữu của một người Việt Nam quê ở Mỹ Tho. Sự xuất hiện của những chiếc xe này đã đặt nền móng cho việc phát triển ngành giao thông cơ giới tại Việt Nam.

Sau khi những chiếc xe đầu tiên ra mắt, số lượng ô tô nhập khẩu vào Việt Nam ngày càng tăng. Chính quyền Pháp đã nhập khẩu xăng dầu từ nhiều quốc gia như Malaysia, Indonesia, Hoa Kỳ và Trung Quốc để phục vụ nhu cầu nhiên liệu cho các phương tiện cơ giới.

Các xe ô tô sau này
Các xe ô tô sau này

Những mẫu xe phổ biến tại Việt Nam trong giai đoạn 1900-1930 chủ yếu là các dòng xe Pháp như Renault, Peugeot, Citroen, Panhard, Berliet, Hotchkiss và một số dòng xe Mỹ như Ford, Chrysler và GM (General Motors). Đến năm 1913, Việt Nam đã có khoảng 350 chiếc ô tô và con số này tăng lên 9.504 chiếc vào năm 1926, thể hiện sự phát triển nhanh chóng của ngành giao thông vận tải.

Poster xe Renault
Poster xe Renault

SỰ RA ĐỜI CỦA XE XÍCH LÔ

Chiếc xe kéo tay, tiền thân của xe xích lô, có nguồn gốc từ Nhật Bản và được du nhập vào Việt Nam vào năm 1883. Chiếc xe kéo tay đầu tiên xuất hiện ở Hà Nội do Thống sứ người Pháp Jean Thomas Raoul Bonnal mang từ Nhật về. Xe có tên gọi là Ginrikit, với thiết kế gồm hai bánh gỗ và được kéo bởi sức người.

Xe xích lô bắt nguồn từ Nhật
Xe xích lô bắt nguồn từ Nhật

Đến năm 1884, một nhà thầu Pháp tại Hà Nội đã sản xuất khoảng 50 chiếc xe kéo tay, góp phần làm cho loại phương tiện này trở nên phổ biến tại Hà Nội và lan rộng ra các khu vực khác như Hải Phòng và Nam Định. Xe kéo nhanh chóng trở thành phương tiện di chuyển quen thuộc cho cả tầng lớp quý tộc lẫn dân thường.

Phong trào xe kéo lan tỏa vào Huế và miền Nam, đặc biệt trong giai đoạn 1920-1945, xe kéo trở nên phổ biến nhất ở Huế, nơi xe kéo được coi như một loại “taxi” cho tầng lớp vua quan và người dân. Tuy nhiên, đến năm 1946, sau khi Việt Nam giành độc lập, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ban hành sắc lệnh cấm lưu hành xe kéo tay.

>>> Ghi Dấu Một Thời: Những Chiếc Xe Lôi Trong Ký Ức Miền Tây

Phục vụ từ quý tộc
Phục vụ từ quý tộc
Đến dân thường
Đến dân thường

Sau sự suy tàn của xe kéo tay, xe xích lô – phương tiện cải tiến từ xe đạp với ba bánh – dần xuất hiện và trở thành lựa chọn thay thế. Chiếc xích lô đầu tiên được sáng chế bởi một người Pháp tên Caupeaud vào năm 1938 và nhanh chóng lan sang Campuchia, rồi du nhập vào Việt Nam vào đầu những năm 1940. Sự tiện lợi và tốc độ di chuyển nhanh hơn so với xe kéo tay đã giúp xe xích lô trở nên phổ biến tại Sài Gòn và Hà Nội.

Bạn có thể tham khảo thêm: Nhớ Về Những Chiếc Xích Lô Máy – Nét Độc Lạ Của Sài Gòn Xưa

Xe xích lô sau khi được cải tiến
Xe xích lô sau khi được cải tiến

XE ĐÒ ĐẦU TIÊN Ở SÀI GÒN

Từ năm 1903, Sài Gòn đã xuất hiện vài chiếc xe chở thư hoạt động bằng than. Đến năm 1908, khoảng 30 chiếc xe hơi thô sơ đã lưu hành tại Sài Gòn. Để vận hành, những chiếc xe này cần phải được đốt nóng trước khi có thể chạy.

Những chiếc xe ô tô sau này bắt đầu được nhập khẩu và sử dụng làm phương tiện chở khách, được gọi là xe đò. Tuyến xe đò đầu tiên tại Việt Nam được khai thác trên tuyến Sài Gòn – Trảng Bàng và Sài Gòn – Tây Ninh. Trong thời gian sau, xe đò dần trở nên phổ biến và các tuyến xe bắt đầu mở rộng khắp Sài Gòn, Chợ Lớn và các tỉnh miền Đông, miền Tây, thậm chí lan ra miền Trung.

Chiếc xe đò bảng số 40B đã quen thuộc ở Huế
Chiếc xe đò bảng số 40B đã quen thuộc ở Huế

Đến năm 1929, Nam Kỳ đã nhập khoảng 11.000 chiếc ô tô, trong đó có 9.000 chiếc xe du lịch, phục vụ nhu cầu di chuyển ngày càng cao của người dân.

>>> Chiều Chiều Ngồi Trên Chiếc Xe Lam Dạo Một Vòng Sài Gòn Xưa

Xe đò vào thời sau này
Xe đò vào thời sau này

XE BUÝT ĐẦU TIÊN Ở HÀ NỘI

Vào khoảng năm 1919, loại hình xe buýt đã xuất hiện tại Hà Nội với bốn chiếc xe buýt của hãng General Motors (GM) của Mỹ, chuyên chở hành khách tại khu vực gần cầu Long Biên. Người Hà Nội thời đó phiên âm chữ “bus” thành “buýt”, và từ đó cái tên “xe buýt” ra đời.

Xe buýt thời xưa
Xe buýt thời xưa

Thời Pháp thuộc, mọi loại xe chở khách, dù chạy tuyến đường ngắn hay dài, đều được gọi là xe buýt. Lái xe buýt chủ yếu là người Việt Nam đã từng làm việc cho quân đội Pháp và được cấp bằng lái xe do chính phủ Pháp cấp. Xe buýt thời đó có thiết kế đơn giản với một cửa lên xuống ở phía sau và ghế gỗ sát thành xe.

TAXI CON CÓC TẠI SÀI GÒN

Vào cuối thập niên 1940, những chiếc taxi đầu tiên xuất hiện tại Sài Gòn, chủ yếu là dòng Renault 4CV nhập khẩu từ Pháp. Đến những năm 1950, loại taxi này bắt đầu được sử dụng rộng rãi để chở khách trên các tuyến đường ngắn tại Sài Gòn và khu vực Chợ Lớn. Người dân Sài Gòn quen gọi chúng là “taxi con cóc” vì dáng xe nhỏ gọn và hình dáng giống con cóc.

Taxi con cóc quen thuộc của người dân
Taxi con cóc quen thuộc của người dân

Trong những năm 1960-1970, taxi con cóc tràn ngập trên các con phố Sài Gòn với hai màu phổ biến là xanh dương và vàng kem. Những chiếc taxi này chủ yếu là của các tư nhân, được nhập khẩu và đăng ký số hiệu để hoạt động trên đường phố. Khách hàng có thể gọi taxi bằng cách đứng vẫy ngoài đường khi xe đi ngang qua.

Bên trong xe taxi
Bên trong xe taxi

Ở Hà Nội, mãi đến năm 1993, loại hình taxi mới chính thức xuất hiện khi Công ty CP Taxi Hà Nội được thành lập và triển khai dịch vụ taxi với dòng xe Mazda và Kia sản xuất tại liên doanh Ô tô Hòa Bình. Từ đây, taxi dần trở thành phương tiện di chuyển phổ biến tại thủ đô.

Xem thêm: Ga Xe Lửa Sài Gòn Trong Ký Ức Người Sài Thành

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Zalo
Hotline
Zalo Zalo
Hotline Hotline